De Basis De Baas
in de Meineszhood
memo
analyse & aanpak stagnerend wijkbeleid
als advies uitgebracht aan B&W
Rotterdam
op 12 februari 2021
juni 2021 aangeboden aan de politieke partijen
via
de fracties van de gemeenteraad
in het
kader van de gemeenteraadsverkiezingen 2022
Aanleiding:
- Februari 2021: NRC-Rotterdam: “Gooi niet weer alles op de schop!”
Moeilijke situatie politiek-bestuurlijk blijkt uit Erasmus-onderzoek: uiterst
negatieve conclusies. Er heerst een groot gebrek aan kennis en vaardigheden.
Wethouders en ambtenaren doen in feite het eigenlijke werk: “Het moet anders:
de wijk is aan zet.”
- Februari 2020: Corona maakt einde aan Leerlingenpanel Burgerschap en
Participatie.
Het bij wet verplichte vak voor primair en secundair onderwijs komt niet van
de grond volgens onderwijsinspectie, hetgeen ook blijkt uit ervaringen van de
panelleden.
Probleemstelling
- De Gemeente wil beleid ontwikkelen dat wortelt in de samenleving.
De wijk als klankbord in beleidsvoornemens en aandrager van beleidskwesties.
- Het Rijk wil dat jongeren al tijdens het primair onderwijs via het vak
‘burgerschap’ gemotiveerd raken voor maatschappelijke participatie en sociale
betrokkenheid.
Probleemzwakten
- Zowel Gemeente als Rijk zijn vol goede moed al decennia bezig via
regelgeving m.b.t. democratisering, decentralisatie en participatie de burger
te betrekken bij beleid, maar slagen er niet in een breed gedragen
enthousiasmerend perspectief te bieden.
- De burger, baas in eigen huis, beleeft veelal dat “zij in Den Haag” en
“die op de Coolsingel” er een potje van maken en er alleen maar op uit zijn
hun eigen belang te dienen.
Probleemoorzaken
- De Overheid is gewend met regelgeving en handhaving te werken op basis van
goede en gezonde democratische principes. Vanaf 18 jaar heeft iedereen
stemrecht.
- Het Onderwijs, vooral sterk in het aanleren van cognitieve vaardigheden,
is gewend te werken met didactisch en pedagogisch verantwoorde vak-methodes.
Het is (nog) niet in staat, het vak burgerschap per school zinvol en
verantwoord in te vullen.
Probleembenadering
Wie vernieuwing wil organiseren heeft een vertrouwensbasis nodig. Die kan
alleen maar ontstaan, als er een gezamenlijke verantwoordelijkheid wordt
gevoeld.
Zoals bij Funderingsonderzoek Blok 74: Remmingen en stagnatie in
participatiebereidheid losten pas op nadat een ‘mandelige verantwoordelijkheid’
voor de heipalen was ervaren.
- Vom Kinde Aus
In het algemeen ervaart het kind de situatie waarin het opgroeit als
‘normaal’.
Zolang het gedrag van de ouder(s) ten aanzien van de buitenomgeving geen vragen
oproept, blijven ouders de norm. Dat principe werkt ook in groepen en
organisaties. Het versterkt bij politiek-bestuurlijke innovaties de actieve
acceptatiebereidheid van de burger. De overheid moet dus een nieuwe, frisse
benadering zoeken om een gevoel van gezamenlijkheid te creëren.
- Onderwijspanel Burgerschap
Bij het openbaar onderwijs in de Meineszbuurt heeft de Gemeente een entree
om plannen voor te leggen. Gedacht kan worden aan een panel van 2 leerkrachten
per school om een plan van aanpak te formuleren met betrekking tot burgerschap
en participatie. Uiteraard dient het bijzonder onderwijs te worden
uitgenodigd, in dit panel deel te nemen.
- De Binnentuin als basis.
De straten en lanen zijn als het ware de oude wegen die naar het gezag
leiden.
De Meineszbuurt biedt de mogelijkheid van een nieuwe benadering. De huizen
zijn allemaal gebouwd rondom een ‘binnentuin’. Deze wordt door de eigenaren
van de benedenwoningen weliswaar niet als gezamenlijk bezit ervaren, maar voor
de bovenwoningen geldt een gezamenlijk uitzicht. Daar ligt een nieuw
aanspreekpunt.
- Coördinatie Blokcontacten
In het funderingsonderzoek is gebruik gemaakt van contactpersonen per
heipalenblok. Rondom een binnentuin zijn er 6 tot 10 heiblokken. Het
Funderingsloket van Bouw- en Woningtoezicht heeft daar alle informatie over.
Het lijkt een kleine moeite, de Blokcontacten te vragen om in een project
Burgerschap en Participatie nogmaals aanspreekpunt te zijn voor de
ontwikkeling van wijkbeleid via de pendelmethode.
De Pendelmethode
- De Blok-contactpersonen rondom een binnentuin wordt gevraagd of ze bereid
zijn hun Blokgenoten te benaderen met een informatie-brochure over actief
burgerschap
- Coördinatiepanel van blok-contactpersonen inventariseert de wensen en
verwachtingen van de binnentuin-blokken
- De coördinatoren van de binnentuinen ontmoeten elkaar voor de uitwisseling
van gegevens en het stroomlijnen van ideeën met de Gemeente.
- De gemeente communiceert via de Blok-contacten terug naar de
binnentuin-Blokgenoten.
pendelen voor buurtbeleid
voorbeeld van de methode
Drie fasen-aanpak
- De proeftuin
Als pilotproject kan gedacht worden aan de Binnentuin PALM-buren, die al
tweemaal benaderd is met een Nieuwjaarsfolder in 2010 en 2020. Deze binnentuin
wordt omgeven door 10 heiblokken. Mogelijk dus 10 contactpersonen, die een
goede ervaring kunnen opleveren over haalbaarheid en effectiviteit.
- Het kwartierexperiment
De Meineszbuurt is verdeeld in 4 kwartieren. Op basis van de
proeftuin-evaluatie kan een verbeterde aanpak worden ingezet in één van die
kwartieren. Dit is ook het moment om de media erbij te betrekken.
- De Meineszbuurt
Zodra duidelijk is of het kwartierexperiment werkt, kunnen de overige
kwartieren worden benaderd. Bij twijfel, zal een tussentijdse evaluatie
duidelijk moeten maken hoe het plan kan worden bijgesteld.
Projectkosten
De kosten van deze promotie-memo zijn voor Stichting de Binnenweg. De
stichting is incidenteel bereid, kosteloos te participeren in een studie- of
brainstormbijeenkomst. De overige projectkosten zijn voor de Gemeente.
Stichting de Binnenweg adviseert de Gemeente, de bijeenkomsten voor het
onderwijzerspanel en de blok-contactpersonen te baseren op één uur
bijlesvergoeding basisonderwijs per bijeenkomst. Dat bedrag ligt tussen de 20 en
35 Euro.
Daarnaast zullen er kosten zijn voor de inzet van wethouder(s) en ambtelijke
ondersteuning. Deze kosten worden geacht onder de reguliere kosten voor
wijkbeleid te vallen.
De Stichting kan ervaringen met de pendelmethode inzetten bij het opstarten van
het project.
Weblinks ter toelichting
onderwijsinspectie burgerschapsonderwijs-en-omgaan-met-morele-opvattingen
Het onderwijs blijft binnen de lijnen van de wetgever,
maar er ontbreekt nog
veel aan de uitwerking van de gezamenlijke basiswaarden.
https://rotterdam.nl/wijkaanzet
Laatste nieuwtjes over wijkbeleid, onderzoek en webinars.
https://www.gaingate.com/NL3022/index.htm
Palmburen Nieuwjaarsfolder, Scholierenpanel, Adobe-folder Buurtbeleid.
https://gaingate.com/q/vh/schoolmeester/vka.htm
Onderwijs “Vom Kinde Aus” een toelichting en een historisch perspectief.
https://gaingate.com/pc/opening.htm
de pendelmethode nader toegelicht.
bijlagen:
juni 2021
Stichting de Binnenweg
NL 3022 BL 54 / 010 84 12 106
manhattan project
renergetic copyright 1998 NL 3022
BL 54 last update:
21-05-2022
Q&A
disclaimer
contact